Anasayfa
Yaş
tarafından Siyatik Nedir?
Siyatik hastalığı, siyatik sinirinin ağrılı hastalığıdır.
Büyük siyatik siniri salgı bölgesindeki sinir ağından çıkar ve dikey olarak kalçanın arkasından, dizin arka bölümüne dek iner. Dizin arkasında iç ve dış siyatik siniri olarak ikiye ayrılır ve ayaklara uzanır. Hem duyarlılık, hem de hareket siniridir. Küçük siyatik kuyruksokumu sinir ağının alt dalıdır. Büyük siyatik sinirinin yangılanması, omurganın biçim bozukluklarına neden olan eklem yangısı ya da bir omurun yer değiştirmesi nedeniyle sinir üzerine ya da köküne yapılan basınç, metabolizmaya ilişkin zehirli ya da bulaşıcı hastalıklar sonucu siyatik hastalığı oluşabilir. Hastalık, kalçaya doğru yayılan bel ağrılarıyla başlar. Ağrı, sinir boyunca, bacağın arkasını izleyerek kasıktan ayağa dek yayılır. Ağır durumlarda bacak güçsüzleşir, diz ve bilek refleksleri azalır. Sağaltımında dinlenme, sıcak ve fizik sağaltımı yapılır; ağrı kesici ilaçlarla birlikte özellikle B vitamini ve kortizonlu ilaçlar verilir. Hastalık genelde hapishane hastalığı olarak da bilinir.
Belirtileri:
Gerçek siyatiğin en sık belirtisi, arka kalça, alt bacak ve ayağa yayılan ağrıdır. Bel ağrısının eşlik ettiği durumlarda daha da kötüleşir. Sıklıkla ağrıya sebep olabilecek bir yanlış hareket veya travma öyküsü yoktur. Ayakta kalma, oturma, ağır kaldırma ağrıyı şiddetlendirebilir.Yan pozisyonda kıvrılarak yatmak sıklıkla ağrıyı azaltır. Nadiren uyuşmalar,kas güçsüzlüğü, barsak ve mesane fonksiyon bozuklukları siyatiğe eşlik edebilirse de bu semptomlar nadiren görülür.
Teşhis ve Tedavi:
Öykü ve fizik muayene siyatik teşhisinin önemli bir parçasıdır. Hastaların çoğunluğunda tıbbi yardım gereklidir ve bu tedavinin en önemli bölümünü de yatak istirahati, hareketleri sınırlandırmak,enflamasyonu önleyen ilaçlar ve fizik tedavi oluşturur.Fizik tedavi ve doktor tarafından önerilecek germe ve güçlendirme egzersizleri hastanın işine dönebilmesinde çok faydalıdır. Fizyoterapistler size duruş şekliniz, vücut mekaniğiniz ve uygulayacağınız egzersiz proğramı hakkında bilgi vereceklerdir. Isı, ultrason, transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS), elektriksel uyarım, hidroterapi ve masaj tedavide en sık kullanılan fizik tedavi modaliteleridir.
Dördüncü ve beşinci bel omurları arasından çıkan, buradan topuklara kadar uzanan “siyatik” adı verilen sinirde görülen ağrılı bir hastalıktır. Siyatik ağrısı kendisini iki şekilde belli eder: Ya devamlı hafif bir ağrıdır ya da arada bir gelen şiddetli ağrıdır. Ağrılar, siyatik siniri boyunca, kalçadan topuğa kadar uzanır.
Siyatik ağrısı, bazen “bel fıtığı” ile karıştırılmaktadır. Ağrının siyatik sinirinden kaynaklandığını anlamak için hasta sırt üstü yatırılır. Bacak gergin bir halde iken yavaş yavaş yukarı kaldırılır. Bu sırada uyluğun arka yüzünde bacağa hatta ayağa kadar uzanan kasıntılı bir ağrı duyuluyor ise siyatik şüphesi kesinleşir. Bacak ne kadar yukarı kaldırılırsa, ağrı o derece şiddetli olur.
Nedenleri Sebepleri:
Siyatiğin çok çeşitli sebepleri vardır. Başlıcalarını şöyle sıralayabiliriz:
Omurga kireçlenmesi
Omurga tümörleri
Bel fıtıkları
Omurga enfeksiyonları
Doğumdan gelen bazı rahatsızlıklar
Omurganın alt kısımlarında meydana gelen kırık, çıkık ve zedelenmeler
Leğen kemiklerinde veya bu bölgeye yakın organlarda hasarlanmalar
Gut, şeker hastalığı, bazı sinir tahriş edici ilaçların siyatik siniri çevresine enjekte edilmesi
Bazı iç organ tümörleri
Ne Yapmalı?
Uygulanacak tedavi şekli, siyatik sinirini etkileyen asıl faktörün ortaya çıkarılmasından sonra tesbit edilir.
Tedavinin ilk dönemlerinde ağrı kesici ilaçlar ve yatak istirahati verilir.
Daha sonra sıcak banyolar, kaplıca kürleri, masaj ve fizik tedavi usulleri tatbik edilir.
Siyatik (ischiadic) sinirin irritasyonu (uyarılması – harabiyeti) sonucu meydana gelen ağrılı duruma verilen isimdir. Siyatik sinir vücudun en uzun siniridir. Omuriliğin bel kısmından çıkar, bacaklara kadar uzanır. Siyatik ifadesi, bu sinir irrite edildiğinde, sinir boyunca meydana gelebilen ağrıları tanımlamak için kullanılır. Bu uyarılma genelde siyatik sinirin çıkış yerindeki disklerde meydana gelen kaymalar veya sinirin yolu boyunca oluşan eklem iltihapları nedeniyle oluşur.
Bulgular
Siyatik rahatsızlığında, belden başlayan ve arka kısımda aşağılara inerek bacaklara kadar (nadiren ayaklara da) vuran ağrılar meydana gelir. Ağrı genelde acı, yanma veya soğukluk hissine neden olur. Başlangıçtan sonra rahatsızlık derece derce ilerler, geceleri ağırlaşır, ve hareket etmekle tekrarlayabilir. Siyatik rahatsızlığında; etkilenen bacakta karıncalanma, hissizlik ve kas güçsüzlüğü görülebilir.
Tanı
Tanı genelde fizik muayene ile konur. Doktorunuz aynı zamanda sizden röntgen, tomografi ve MR da isteyebilir.
Hastalığın Seyri
Siyatik genelde iyi bir istirahat ve belirli hareketlerin yapılmaması sonucu iyileşir. Çoğu hasta 6 hafta içerisinde kendilerini daha iyi hissederler.
Korunma
Bir kez siyatik tanısı konduktan sonra, yapılacak belirli egzersizler, germe hareketleri ve diğer fizik tedavi programları sayesinde ağrıların tekrar ortaya çıkmasını engelleyebilirsiniz. Bunlardan bazıları aşağıda verilmiştir:
Duruş pozisyonunun düzeltilmesi:
Ayakta dik olarak durun, kulaklarınız ile omuzlarınız aynı çizgi üzerinde olsun (yani tam olarak ileriye bakın), duvara yaslandığınızda kürek kemiklerinizin ucu ve kalçanız aynı anda duvara değsin, baldırlarınız gergin olsun.
Karın kaslarınızı güçlendirin:
Karın kaslarınızın güçlenmesi belinize de destek olacaktır. Günde 10-20 kez mekik yaparak bunu sağlayabilirsiniz, ancak bu hareketi yaparken belinizi yere tam olarak değdirin veya belinizin altına destek koyun.
Yürüyerek ve yüzerek bel kaslarınızı güçlendirebilirsiniz.
Yük kaldırırken dikkatli olun. Bir şeyi kaldırırken mutlaka çökerek kaldırın, kesinlikle eğilerek kaldırmayın. Bu şekilde sadece belinize değil kollarınıza ve kalçalarınıza da yük dengeli olarak dağılır.
Uzun süre oturmayın ve uzun süre ayakta durmayın. Eğer uzun süre oturmak zorunda iseniz, düzenli aralıklarla ayağa kalkın ve en azından birkaç adım yürüyün. Devamlı ayakta durmanız gerekiyorsa ara sıra tek ayak üzerinde durarak ayaklarınızı ve belinizi dinlendirin.
Uygun bir pozisyonda uyuyun. Bunun için yan yatın, yan yatamıyorsanız belinizin altına yastık koyarak yatın.
Bir sandalyeye oturup, yere doğru eğilin, ağrı hissettiğiniz anda 30 saniye kadar bekleyin. Bu şekilde geme egzersizi yapmış olursunuz. Daha sonra rahat edeceğiniz bir konuma geçin, bu germe hareketini 6 kez tekrarlayın.
Kesinlikle yüksek topuklu ayakkabı giymeyin; 3 – 4 cm den daha yüksek topuklu ayakkabılar vücut ağırlığınızın öne kaymasına neden olarak bel ve sırt kaslarınıza fazladan yük bindirir.
Tedavi
Siyatik genelde iyi bir istirahat ve belirli hareketlerden sakınarak tedavi edilebilir. Doktorunuz sıcak ve soğuk uygulaması önerebilir. Bunların yanı sıra ağrı kesici ilaçlar (asetaminofen, aspirin, naproksen, ibuprofen gibi) almanızı da tavsiye edebilir
Ağrılarınız birkaç günden fazla sürerse veya günlük hayatınızda yapmanız gereken işler bu ağrılardan dolayı aksamaya başlamışsa doktorunuza başvurun. Bacaklarınızda, kasıklarınızda veya makat bölgenizde aniden meydana gelen bir hissizlik durumunda veya idrar ve dışkı tutamama durumunda DERHAL doktorunuza müracaat edin. Bu bulgular yukarıda anlatılan yöntemlerle tedavi edilemeyecek bir surumda olduğunuzun habercisi olabilir.
Hastaların az bir kısmında ameliyat gerekebilir.
Siyatik hastalığı, siyatik sinirinin ağrılı hastalığıdır.
Büyük siyatik siniri salgı bölgesindeki sinir ağından çıkar ve dikey olarak kalçanın arkasından, dizin arka bölümüne dek iner. Dizin arkasında iç ve dış siyatik siniri olarak ikiye ayrılır ve ayaklara uzanır. Hem duyarlılık, hem de hareket siniridir. Küçük siyatik kuyruksokumu sinir ağının alt dalıdır. Büyük siyatik sinirinin yangılanması, omurganın biçim bozukluklarına neden olan eklem yangısı ya da bir omurun yer değiştirmesi nedeniyle sinir üzerine ya da köküne yapılan basınç, metabolizmaya ilişkin zehirli ya da bulaşıcı hastalıklar sonucu siyatik hastalığı oluşabilir. Hastalık, kalçaya doğru yayılan bel ağrılarıyla başlar. Ağrı, sinir boyunca, bacağın arkasını izleyerek kasıktan ayağa dek yayılır. Ağır durumlarda bacak güçsüzleşir, diz ve bilek refleksleri azalır. Sağaltımında dinlenme, sıcak ve fizik sağaltımı yapılır; ağrı kesici ilaçlarla birlikte özellikle B vitamini ve kortizonlu ilaçlar verilir. Hastalık genelde hapishane hastalığı olarak da bilinir.
Belirtileri:
Gerçek siyatiğin en sık belirtisi, arka kalça, alt bacak ve ayağa yayılan ağrıdır. Bel ağrısının eşlik ettiği durumlarda daha da kötüleşir. Sıklıkla ağrıya sebep olabilecek bir yanlış hareket veya travma öyküsü yoktur. Ayakta kalma, oturma, ağır kaldırma ağrıyı şiddetlendirebilir.Yan pozisyonda kıvrılarak yatmak sıklıkla ağrıyı azaltır. Nadiren uyuşmalar,kas güçsüzlüğü, barsak ve mesane fonksiyon bozuklukları siyatiğe eşlik edebilirse de bu semptomlar nadiren görülür.
Teşhis ve Tedavi:
Öykü ve fizik muayene siyatik teşhisinin önemli bir parçasıdır. Hastaların çoğunluğunda tıbbi yardım gereklidir ve bu tedavinin en önemli bölümünü de yatak istirahati, hareketleri sınırlandırmak,enflamasyonu önleyen ilaçlar ve fizik tedavi oluşturur.Fizik tedavi ve doktor tarafından önerilecek germe ve güçlendirme egzersizleri hastanın işine dönebilmesinde çok faydalıdır. Fizyoterapistler size duruş şekliniz, vücut mekaniğiniz ve uygulayacağınız egzersiz proğramı hakkında bilgi vereceklerdir. Isı, ultrason, transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS), elektriksel uyarım, hidroterapi ve masaj tedavide en sık kullanılan fizik tedavi modaliteleridir.
Dördüncü ve beşinci bel omurları arasından çıkan, buradan topuklara kadar uzanan “siyatik” adı verilen sinirde görülen ağrılı bir hastalıktır. Siyatik ağrısı kendisini iki şekilde belli eder: Ya devamlı hafif bir ağrıdır ya da arada bir gelen şiddetli ağrıdır. Ağrılar, siyatik siniri boyunca, kalçadan topuğa kadar uzanır.
Siyatik ağrısı, bazen “bel fıtığı” ile karıştırılmaktadır. Ağrının siyatik sinirinden kaynaklandığını anlamak için hasta sırt üstü yatırılır. Bacak gergin bir halde iken yavaş yavaş yukarı kaldırılır. Bu sırada uyluğun arka yüzünde bacağa hatta ayağa kadar uzanan kasıntılı bir ağrı duyuluyor ise siyatik şüphesi kesinleşir. Bacak ne kadar yukarı kaldırılırsa, ağrı o derece şiddetli olur.
Nedenleri Sebepleri:
Siyatiğin çok çeşitli sebepleri vardır. Başlıcalarını şöyle sıralayabiliriz:
Omurga kireçlenmesi
Omurga tümörleri
Bel fıtıkları
Omurga enfeksiyonları
Doğumdan gelen bazı rahatsızlıklar
Omurganın alt kısımlarında meydana gelen kırık, çıkık ve zedelenmeler
Leğen kemiklerinde veya bu bölgeye yakın organlarda hasarlanmalar
Gut, şeker hastalığı, bazı sinir tahriş edici ilaçların siyatik siniri çevresine enjekte edilmesi
Bazı iç organ tümörleri
Ne Yapmalı?
Uygulanacak tedavi şekli, siyatik sinirini etkileyen asıl faktörün ortaya çıkarılmasından sonra tesbit edilir.
Tedavinin ilk dönemlerinde ağrı kesici ilaçlar ve yatak istirahati verilir.
Daha sonra sıcak banyolar, kaplıca kürleri, masaj ve fizik tedavi usulleri tatbik edilir.
Siyatik (ischiadic) sinirin irritasyonu (uyarılması – harabiyeti) sonucu meydana gelen ağrılı duruma verilen isimdir. Siyatik sinir vücudun en uzun siniridir. Omuriliğin bel kısmından çıkar, bacaklara kadar uzanır. Siyatik ifadesi, bu sinir irrite edildiğinde, sinir boyunca meydana gelebilen ağrıları tanımlamak için kullanılır. Bu uyarılma genelde siyatik sinirin çıkış yerindeki disklerde meydana gelen kaymalar veya sinirin yolu boyunca oluşan eklem iltihapları nedeniyle oluşur.
Bulgular
Siyatik rahatsızlığında, belden başlayan ve arka kısımda aşağılara inerek bacaklara kadar (nadiren ayaklara da) vuran ağrılar meydana gelir. Ağrı genelde acı, yanma veya soğukluk hissine neden olur. Başlangıçtan sonra rahatsızlık derece derce ilerler, geceleri ağırlaşır, ve hareket etmekle tekrarlayabilir. Siyatik rahatsızlığında; etkilenen bacakta karıncalanma, hissizlik ve kas güçsüzlüğü görülebilir.
Tanı
Tanı genelde fizik muayene ile konur. Doktorunuz aynı zamanda sizden röntgen, tomografi ve MR da isteyebilir.
Hastalığın Seyri
Siyatik genelde iyi bir istirahat ve belirli hareketlerin yapılmaması sonucu iyileşir. Çoğu hasta 6 hafta içerisinde kendilerini daha iyi hissederler.
Korunma
Bir kez siyatik tanısı konduktan sonra, yapılacak belirli egzersizler, germe hareketleri ve diğer fizik tedavi programları sayesinde ağrıların tekrar ortaya çıkmasını engelleyebilirsiniz. Bunlardan bazıları aşağıda verilmiştir:
Duruş pozisyonunun düzeltilmesi:
Ayakta dik olarak durun, kulaklarınız ile omuzlarınız aynı çizgi üzerinde olsun (yani tam olarak ileriye bakın), duvara yaslandığınızda kürek kemiklerinizin ucu ve kalçanız aynı anda duvara değsin, baldırlarınız gergin olsun.
Karın kaslarınızı güçlendirin:
Karın kaslarınızın güçlenmesi belinize de destek olacaktır. Günde 10-20 kez mekik yaparak bunu sağlayabilirsiniz, ancak bu hareketi yaparken belinizi yere tam olarak değdirin veya belinizin altına destek koyun.
Yürüyerek ve yüzerek bel kaslarınızı güçlendirebilirsiniz.
Yük kaldırırken dikkatli olun. Bir şeyi kaldırırken mutlaka çökerek kaldırın, kesinlikle eğilerek kaldırmayın. Bu şekilde sadece belinize değil kollarınıza ve kalçalarınıza da yük dengeli olarak dağılır.
Uzun süre oturmayın ve uzun süre ayakta durmayın. Eğer uzun süre oturmak zorunda iseniz, düzenli aralıklarla ayağa kalkın ve en azından birkaç adım yürüyün. Devamlı ayakta durmanız gerekiyorsa ara sıra tek ayak üzerinde durarak ayaklarınızı ve belinizi dinlendirin.
Uygun bir pozisyonda uyuyun. Bunun için yan yatın, yan yatamıyorsanız belinizin altına yastık koyarak yatın.
Bir sandalyeye oturup, yere doğru eğilin, ağrı hissettiğiniz anda 30 saniye kadar bekleyin. Bu şekilde geme egzersizi yapmış olursunuz. Daha sonra rahat edeceğiniz bir konuma geçin, bu germe hareketini 6 kez tekrarlayın.
Kesinlikle yüksek topuklu ayakkabı giymeyin; 3 – 4 cm den daha yüksek topuklu ayakkabılar vücut ağırlığınızın öne kaymasına neden olarak bel ve sırt kaslarınıza fazladan yük bindirir.
Tedavi
Siyatik genelde iyi bir istirahat ve belirli hareketlerden sakınarak tedavi edilebilir. Doktorunuz sıcak ve soğuk uygulaması önerebilir. Bunların yanı sıra ağrı kesici ilaçlar (asetaminofen, aspirin, naproksen, ibuprofen gibi) almanızı da tavsiye edebilir
Ağrılarınız birkaç günden fazla sürerse veya günlük hayatınızda yapmanız gereken işler bu ağrılardan dolayı aksamaya başlamışsa doktorunuza başvurun. Bacaklarınızda, kasıklarınızda veya makat bölgenizde aniden meydana gelen bir hissizlik durumunda veya idrar ve dışkı tutamama durumunda DERHAL doktorunuza müracaat edin. Bu bulgular yukarıda anlatılan yöntemlerle tedavi edilemeyecek bir surumda olduğunuzun habercisi olabilir.
Hastaların az bir kısmında ameliyat gerekebilir.
