Anasayfa
Yaş
tarafından Kabızlığın tedavisine başlanmadan önce kabızlığa neden olan etkenler tanınmalı, kabızlığın süresi ve ağırlık derecesi üzerinde tam bir kanaata
varılmalıdır. Kabızlık tedavisinde;
a) Nedenin tesbit edilip, mümkünse ortadan kaldırılması,
b) Barsak hareketlerinin artırılması ve düzenli dışkılama sağlanması ile şikayetlerin ortadan kaldırılması,
c) Cerrahi müdahaleler ile barsak boşaltımının kolaylaştırılması ya da dışkılamayı engelleyen durumların giderilmesi,
d) Kabızlık komplikasyonu olarak ortaya çıkan hastalıkların giderilmesi amaçlanır.
Bu süreç içinde hastanın psikolojik yapısı değerlendirilir ve destek sağlanır. Kabızlığın nedeni olarak kalın barsağın kendisinde doğuştan gelen ya da sonradan oluşan yapısal bozukluğun tesbit edilmesi genellikle cerrahi bir müdahaleyi gerektirmektedir. Tedavinin geciktirilmesi bebek ve çocuklarda gelişme geriliğine, yetişkin yaşlarda ise muhtemelen bir cerrahi girişim için cerrahi rizikonun artmasına sebep olur. Ani ortaya çıkan kabızlıklar genellikle ağrılı ve bazı benzer bulgularla seyreder. Kalın barsakta gaitanın geçişini engelleyen bir hastalığa bağlı olabilir ve bu hastalığın acilen tespit edilmesi ve tedavi edilmesi gerekir. Cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilir. Ruhsal değişimlere, bazı diğer hastalıklara benzer olarak ve tedavi için kullanılan ilaçların yan etkisi olarak da akut kabızlık görülmektedir. Kısa süreli kabızlıklar barsağı boşaltan ilaçlardan fayda görmektedir, uzun sürmesi halinde barsakta kalıcı değişikliklere neden olmasını engellemek için hastalar tedavi programına alınır. Kalıcı değişiklikler bebek ve çocuklarda daha kısa sürede ortaya çıktığından dikkatli davranmak gerekmektedir.
Yavaş ortaya çıkan kabızlık bazı kronik hastalıklara benzer olabildiği gibi, tespit edilebilen bir nedene bağlı olmadan da görülebilmektedir. Bir başka kronik hastalığın tedavisi için kullanılması gereken bazı ilaçlar barsak hareketlerini azaltabilir. Bu nedenle asıl hastalığın tedavisinin yanısıra barsak hareketlerinin artırılması ve boşaltımın kolaylaştırılması planlanır. Sinir sisteminin kronik bazı hastalıklarında ya da omurilik yaralanmaları sonucunda barsak sinir ağı sisteminde tahribatla birlikte ortaya çıkan ve barsak hareketlerinde ileri derecede azalma bulunan kabız hastalar için özel tedavi programları geliştirilmiştir. Kalın barsak tembelliği olan hastaların büyük bir kısmı düzenli uygulanan tedavi programlarından yarar görmektedir. Çok az bir kısmı için cerrahi bir girişim gerekli olmaktadır. Dışkılama fonksiyonu bozulmasında "bio-feedback" tedavisinden fayda görülebilir. Fakat pelvik tabanda yapısal değişiklikler ortaya çıkmış ise cerrahi girişim planlanmalıdır.
Kabızlık Tedavi Programları
1) Beslenmenin düzenlenmesi, barsağın normal çalışmasını sağlayacak lifli gıda alınması ve beslenme zamanının günün aynı saatlerinde olmasının sağlanması,
2) Egzersiz yapılması, karın kası adalelerini güçlendirecek ve kalın barsak çalışmasını sağlayacak fiziksel egzersiz yapılması,
3) Tuvalet terbiyesi, sabah kahvaltısından hemen sonra tuvalettte 15 dakika dışkılama yaparmış gibi egzersiz yapmak, kısa zamanda kalın barsaklar için yeni bir dışkılama ritmi oluşturacaktır.
4) Laksatif ilaç kullanımı, gerektiği zaman yumuşatıcı ya da söktürücü ilaç kullanılmasıdır.
Laksatif İlaçlar şu gruplarda incelenir :
a) Maden tuzu yapısında olan ilaçlar,
b) Osmotik etki gösteren ilaçlar,
c) Kitle etkisi gösteren ilaçlar,
d) Kaydırıcı olan ilaçlar,
e) Lavman tatbiki,
f) Fitil kullanımı,
5) Barsak hareketlerini artıran ilaçlar; sinir uyarılarını ve adelelerin çalışmasını düzenler.
6) Biofeedback uygulama; pelvik taban kaslarının fizyoterapisi ve bozulmuş rektoanal fonksiyonları yeniden düzenleyecek aletli egzersizler; daha çok anorektal disfonksiyonlarda yararlı olduğunu belirten çalışmalar mevcuttur, fakat yararlılığı tartışmalıdır.
7) Anismus tedavisi; makatın fazla kasılmasını ve kramp oluşmasını engellemek amaçlıdır.
8) Enflamatuar hastalıkların tedavisi; iltihabi hastalıkların engellenmesi ve tedavi edilmesidir.
9) Cerrahi tedaviler, ameliyatla rahasızlıkların giderilmesi ve fonksiyonların düzeltilmesi; hemoroid, anal fissür ameliyatları, sifinkter tonusunu azaltan ameliyatlar, pelvik tabanın cerrahi olarak düzeltilmesi, kısmi kolon rezeksiyonu, tüm kolon rezeksiyonu gibi.
varılmalıdır. Kabızlık tedavisinde;
a) Nedenin tesbit edilip, mümkünse ortadan kaldırılması,
b) Barsak hareketlerinin artırılması ve düzenli dışkılama sağlanması ile şikayetlerin ortadan kaldırılması,
c) Cerrahi müdahaleler ile barsak boşaltımının kolaylaştırılması ya da dışkılamayı engelleyen durumların giderilmesi,
d) Kabızlık komplikasyonu olarak ortaya çıkan hastalıkların giderilmesi amaçlanır.
Bu süreç içinde hastanın psikolojik yapısı değerlendirilir ve destek sağlanır. Kabızlığın nedeni olarak kalın barsağın kendisinde doğuştan gelen ya da sonradan oluşan yapısal bozukluğun tesbit edilmesi genellikle cerrahi bir müdahaleyi gerektirmektedir. Tedavinin geciktirilmesi bebek ve çocuklarda gelişme geriliğine, yetişkin yaşlarda ise muhtemelen bir cerrahi girişim için cerrahi rizikonun artmasına sebep olur. Ani ortaya çıkan kabızlıklar genellikle ağrılı ve bazı benzer bulgularla seyreder. Kalın barsakta gaitanın geçişini engelleyen bir hastalığa bağlı olabilir ve bu hastalığın acilen tespit edilmesi ve tedavi edilmesi gerekir. Cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilir. Ruhsal değişimlere, bazı diğer hastalıklara benzer olarak ve tedavi için kullanılan ilaçların yan etkisi olarak da akut kabızlık görülmektedir. Kısa süreli kabızlıklar barsağı boşaltan ilaçlardan fayda görmektedir, uzun sürmesi halinde barsakta kalıcı değişikliklere neden olmasını engellemek için hastalar tedavi programına alınır. Kalıcı değişiklikler bebek ve çocuklarda daha kısa sürede ortaya çıktığından dikkatli davranmak gerekmektedir.
Yavaş ortaya çıkan kabızlık bazı kronik hastalıklara benzer olabildiği gibi, tespit edilebilen bir nedene bağlı olmadan da görülebilmektedir. Bir başka kronik hastalığın tedavisi için kullanılması gereken bazı ilaçlar barsak hareketlerini azaltabilir. Bu nedenle asıl hastalığın tedavisinin yanısıra barsak hareketlerinin artırılması ve boşaltımın kolaylaştırılması planlanır. Sinir sisteminin kronik bazı hastalıklarında ya da omurilik yaralanmaları sonucunda barsak sinir ağı sisteminde tahribatla birlikte ortaya çıkan ve barsak hareketlerinde ileri derecede azalma bulunan kabız hastalar için özel tedavi programları geliştirilmiştir. Kalın barsak tembelliği olan hastaların büyük bir kısmı düzenli uygulanan tedavi programlarından yarar görmektedir. Çok az bir kısmı için cerrahi bir girişim gerekli olmaktadır. Dışkılama fonksiyonu bozulmasında "bio-feedback" tedavisinden fayda görülebilir. Fakat pelvik tabanda yapısal değişiklikler ortaya çıkmış ise cerrahi girişim planlanmalıdır.
Kabızlık Tedavi Programları
1) Beslenmenin düzenlenmesi, barsağın normal çalışmasını sağlayacak lifli gıda alınması ve beslenme zamanının günün aynı saatlerinde olmasının sağlanması,
2) Egzersiz yapılması, karın kası adalelerini güçlendirecek ve kalın barsak çalışmasını sağlayacak fiziksel egzersiz yapılması,
3) Tuvalet terbiyesi, sabah kahvaltısından hemen sonra tuvalettte 15 dakika dışkılama yaparmış gibi egzersiz yapmak, kısa zamanda kalın barsaklar için yeni bir dışkılama ritmi oluşturacaktır.
4) Laksatif ilaç kullanımı, gerektiği zaman yumuşatıcı ya da söktürücü ilaç kullanılmasıdır.
Laksatif İlaçlar şu gruplarda incelenir :
a) Maden tuzu yapısında olan ilaçlar,
b) Osmotik etki gösteren ilaçlar,
c) Kitle etkisi gösteren ilaçlar,
d) Kaydırıcı olan ilaçlar,
e) Lavman tatbiki,
f) Fitil kullanımı,
5) Barsak hareketlerini artıran ilaçlar; sinir uyarılarını ve adelelerin çalışmasını düzenler.
6) Biofeedback uygulama; pelvik taban kaslarının fizyoterapisi ve bozulmuş rektoanal fonksiyonları yeniden düzenleyecek aletli egzersizler; daha çok anorektal disfonksiyonlarda yararlı olduğunu belirten çalışmalar mevcuttur, fakat yararlılığı tartışmalıdır.
7) Anismus tedavisi; makatın fazla kasılmasını ve kramp oluşmasını engellemek amaçlıdır.
8) Enflamatuar hastalıkların tedavisi; iltihabi hastalıkların engellenmesi ve tedavi edilmesidir.
9) Cerrahi tedaviler, ameliyatla rahasızlıkların giderilmesi ve fonksiyonların düzeltilmesi; hemoroid, anal fissür ameliyatları, sifinkter tonusunu azaltan ameliyatlar, pelvik tabanın cerrahi olarak düzeltilmesi, kısmi kolon rezeksiyonu, tüm kolon rezeksiyonu gibi.
